Fransa ve Cezayir arasında 'kafatası' görüşmesi

Fransa'nın başkenti Paris'teki İnsan Müzesi'nin ziyaretçilere sergilenmeyen arşivlerinde yer alan 18 binden fazla kafatasından incelenen 500'ü arasından 36'sının 19. yüzyılda Fransız işgaline karşı mücadele eden Cezayirli mücahitlere ait olduğunun tespit edilmesi üzerine iki ülke arasında bakanlık düzeyinde görüşmeler başladı.
Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Romain Nadal, yaptığı açıklamada kafataslarının iade sürecinin ortak tarih diyalogları kapsamında görüşüldüğünü belirterek, "Cezayir'le artık geçmişe yönelik meselelerde karşılıklı güven duygusuyla hareket ediyoruz.
Kafataslarının yasal iade sürecini başlatmak için Cezayir'den resmi talebin gelmesini bekliyoruz." dedi.

Karmaşık bir süreç bekliyor

Günümüzde Paris'teki İnsan Müzesi'nde kilitli bir metal dolapta saklanan ve Fransız medyasının konu ile ilgili hazırladığı haberlerde dahi basın mensuplarına gösterilmeyen kafataslarının Cezayir'e iadesini karmaşık bir süreç bekliyor.
Fransa Dışişleri Bakanlığı yetkililerininverdiği bilgiye göre, Fransa yurtdışından gelen eser iade taleplerini ancak Milli Koleksiyonlar Komisyonu'nun onayı üzerine gerçekleştiriyor. Yeni Zelanda ile Fransa'da saklanan Maori heykelleriyle ilgili yaşanan benzer bir kriz sonrası 2010'da kurulan bu komisyon, iade talebini bilimsel olarak inceledikten sonra eserlerin Fransız kültürel mirasından çıkmasına karar verebiliyor. Karar yayınlanmadan önce komisyon tarafından bilgilendirilecek olan Fransız Ulusal Meclisi'nin de iade meselesinde söz hakkı bulunuyor.
Cezayir Hükümeti iade sürecini resmen başlatmamış olsa da kafataslarının ülkeye dönüşünü talep eden kampanyalar internette yoğun ilgi görüyor. Fransa'daki Cergy-Pontoise Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olan İbrahim Senousi'nin başlattığı ve 30 bine yakın imza toplanan kampanyada, kafataslarının Cezayir'e iadesi ve "hak ettikleri şekilde defnedilmesi" çağrısında bulunuluyor.

Fransa'nın Cezayir'deki sömürgeci geçmişi

İnsan hakları örgütleri ve tarihçiler, Fransa'nın 1830-1962 yılları arasındaki sömürge döneminde Cezayirlilere yönelik katliamlar gerçekleştirildiğini ve yüz binlerce kişinin tehcir edildiğini belirtiyor.
Cezayir İnsan Hakları Savunma Birliği de, Fransa sömürge yönetimi altında yaklaşık 10 milyon kişinin öldürüldüğünü kaydediyor.
Cezayir, Fransa'ya söz konusu suçları kabul edip mağdurlar için tazminat ödemesi çağrısında bulunurken, Fransa ise eski defterleri kapatıp geleceğe bakmak gerektiğini savunuyor.